Σαμίσο, Αντελμπερτ φον

(Chamisso). Γερμανός ποιητής γαλλικής καταγωγής (Πύργος ντε Μπονκούρ, Καμπανία 1781 - Βερολίνο 1838). Κατάφυγε στη Γερμανία, μαζί με την οικογένεια του, μετά το 1789 και μεγάλωσε στην πρωσική αυλή· το 1806 εγκατάλειψε τη στρατιωτική σταδιοδρομία επειδή - μαζί με την τέλεια εκμάθηση της γερμανικής γλώσσας - είχε ωριμάσει και η ποιητική του κλίση. Μαζί με ένα όμιλο λόγιων, ίδρυσε το 1804 ένα Αλμανάκ των Μουσών (Musenalmanach), στο οποίο δημοσίευσε τα πρώτα του ποιήματα. Δραστήριο μέλος του ρομαντικού βερολινέζικου κύκλου (Καρλ Άουγκουστ Φαρνχάγκεν, Φουκέ κ. ά.) και φίλος της Μαντάμ ντε Σταέλ, έγραψε το 1813 τη φανταστική νουβέλα Η θαυμαστή ιστορία του Πέτερ Σλέμιλ που τον έκανε δημοφιλή και έξω από τη Γερμανία. Το 1815-18 έλαβε μέρος ως φυσιοδίφης σε ένα γύρο του κόσμου επιστημονικού χαρακτήρα που τον περιέγραψε στο βιβλίο του Ο γύρος του κόσμου (1836). Χωρίς αξιώσεις εμφανίζονται το έμμετρο δράμα του Το τυχερό σακούλι και το μαγικό καπέλο του Φορτουνάτου (1806) και το σύντομο αφήγημα Ο θάνατος του Ναπολέοντα (1827). Πολύ γνησιότερη υπήρξε η λυρικο – επική ποιητική του φλέβα: στον κύκλο του Γυναικεία αγάπη και ζωή (1831), που μελοποίησε ο Σούμαν, ο Σ. φτάνει σε μία συγκινημένη και ρωμαλέα εκφραστικότητα, ενώ σε άλλα έργα του - Η γριά πλύστρα, Ο ζητιάνος και το σκυλί του κ.ά. - αποκαλύπτει τη φθορά του ρομαντισμού και την ωρίμαση ενός ρεαλιστικού και συχνά αρκετά ωμού ενδιαφέροντος για τις περιπτώσεις της ζωής καθώς και ενός φιλελεύθερου κοινωνικού προβληματισμού. Στο Σλέμιλ, το πιο πετυχημένο του έργο, διακρίνεται ίσως μια άρνηση της ταυτότητας ποίησης και ζωής που υποστήριξαν οι ρομαντικοί, την ανάγκη να προβληθεί ο ανθρώπινος μόχθος μέσα στο πλαίσιο των κοινωνικών σχέσεων και ως συνέπεια όλων αυτών μια μετρημένη και έξυπνη σάτιρα των υπερβολών του υποκειμενισμού.